علائم سرطان سینه و راههای تشخیص “سرطان سینه”

دکتر زلیخا عطارد جراح ومتخصص زنان وزایمان در نشستی خبری به مناسبت هفته مبارزه با سرطان ضمن تاکید بر لزوم جدی گرفتن معاینات دوره‌ای افراد از بافت پستان خود برای تشخیص زودرس بیماری‌های پستان و نواحی سینه گفت: از بین هر ۷ تا ۸ زن یک نفر در طول عمر خود می‌تواند به سرطان پستان مبتلا شود که متاسفانه شیوع بسیار بالایی است.

وی گفت: رژیم غذایی نامناسب، استفاده زیاد از غذاهای حاوی اسید چرب اشباع، چاقی، مصرف مشروبات الکلی، سیگار و برخورد با اشعه از دیگر عوامل این بیماری است. زنانی که در کارخانجات شیمیایی و آرایشی و بهداشتی کار می‌کنند و از حفاظت خوبی برخوردار نیستند، می‌توانند در خطر ابتلا به این بیماری باشند. این افراد جزو پرخطر‌ها محسوب می‌شوند و لازم است معاینات دقیق و همچنین ماموگرافی سالانه را جدی بگیرند.

دکتر عطارد گفت: ویتامین د، ث و‌ ای و همچنین شیردهی کامل و کافی در پیشگیری از ابتلا به این بیماری موثر است. تغذیه صحیح و محدودیت در مصرف فست فود‌ها و چربی‌های اشباع از دیگر فاکتورهای حفاظتی محسوب می‌شوند.

وی همچنین با اشاره به سه پایه غربالگری در سرطان پستان گفت: ابتدا معاینه توسط خود افراد توصیه می‌شود. از ۲۰ سالگی همه زنان باید این معاینات را داشته باشند و از روز ۷ تا ۱۰ سیکل ماهیانه می‌توانند این معاینات را انجام دهند. هرگونه مشاهدات غیرمعمول در بافت پستان باید جدی گرفته شود. ترشح خونی یا مایع شفاف رنگ از نوک پستان نیز هشداری است که باید سریع به جراح مراجعه شود.

عطارد ادامه داد: معاینه توسط جراح نیز مرحله دوم پیشگیری از این بیماری است. انجام سالانه این معاینات از ۲۰ تا ۲۵ سالگی و پس از ۲۵ سالگی هر شش ماه یک بار توصیه می‌شود. البته انجام این معاینات توسط جراح در برخی بیماری‌های خاص باید بر اساس توصیه جراح مربوطه صورت گیرد. همچنین در صورت توصیه جراح از نمونه‌برداری نترسید چراکه با نمونه‌برداری تغییری در ماهیت بافت پستان اتفاق نمی‌افتد.

وی افزود: پایه سوم غربالگری نیز ماموگرافی است. اگر تمام افراد جامعه در این غربالگری قرار گیرند، بیشتر موارد بیماری با پیشرفت زیر یک سانتی‌متر کشف می‌شوند و شانس زنده ماندن آن‌ها در پنج سال آینده صد در صد است. مامور گرافی معمولا از ۳۵ سالگی به بعد پیشنهاد می‌شود. بین ۳۵ تا ۴۰ سالگی همه زنان باید اولین ماموگرافی پایه را به عنوان پیشگیری انجام دهند. افراد معمولی که عوامل خطری ندارند در سنین ۴۰ تا ۵۰سالگی باید هر ۲ سال یک بار و از ۵۰ تا ۶۰ سالگی سالانه یک مرتبه ماموگرافی کنند. در صورتی که تمام این موارد طبیعی بود از ۶۰ سالگی تا پایان عمر هر سه سال یک مرتبه باید ماموگرافی کنند.

این جراح زنان تاکید کرد: معاینه فرد توسط ماما یا متخصص زنان اشتباه است چراکه ماما‌ها و متخصصان زنان در حوزه بیماری‌های رحم و تخمدان احاطه کامل دارند و در مورد پستان اطلاعاتشان کامل نیست. بنابراین برای معاینه باید به گروه جراحان مراجعه کنند و راهنمایی بگیرند.

وی با اشاره به اینکه مردان نیز به سرطان پستان مبتلا می‌شوند، گفت: آمار این بیماری در مردان کشورهای غربی یک درصد و در مردان ایرانی یک تا چهار درصد است. بخشی از این موضوع به مسایل جغرافیایی، ژنتیکی و همچنین مصرف داروهای بدنسازی جهت بزرگ شدن حجم پستان در مردان در سالن‌های بدنسازی است. بزرگ شدن حجم پستان در مردان احتمال ابتلا به سرطان پستان را در آن‌ها افزایش می‌دهد. از آنجا که بافت پستان مردان کم حجم است، بیماری زود‌تر به مراحل بالا‌تر می‌رسد و از آنجا که مردان معمولا این توده‌ها را جدی نمی‌گیرند، بیماری زمانی کشف می‌شود که گا‌ه عضلات قفسه سینه را نیز درگیر کرده است.

دکتر عطارد در خصوص شاید سینه عفونت کرده باشد گفت :!توده‌های التهابی بر اثر عواملی نظیر عفونت ایجاد می‌شوند. التهاب ایجاد شده در بافت پستان سبب می‌شود توده‌ یا سفت شدگی در سینه لمس شود. حتی گاهی با به داخل کشیدن پوست یا نوک سینه علائم سرطان را تقلید می‌کند.

عفونت‌های بافت پستان اغلب در خانم‌های شیرده اتفاق می‌افتند اما گاهی در افراد دیگر نیز مشاهده می‌شوند. درمان اولیه این توده‌ها استفاده از آنتی‌بیوتیک است و بیماران باید سریعا به پزشک مراجعه کنند و دارو دریافت کنند چراکه این التهاب ممکن است تبدیل به آبسه شود. در این صورت نیاز به تخلیه با عمل جراحی پیدا می‌کند. برخی اوقات عفونت‌های قارچی در سینه ایجاد التهاب می‌کنند که در این موارد نیاز به درمان با داروهای خاص وجود دارد.  گاهی نیز علت التهاب ناشناخته است و میکروب خاصی را نمی توان در کشت‌های انجام شده یافت. در این مورد نیز درمان‌های خاصی وجود دارد که به خوبی بیماری را کنترل می‌کنند.


 توده ای که براثر ضربه ایجاد می‌شود

اغلب در سینه‌های بزرگ بر اثر وارد آمدن ضربه، نسوج چربی آسیب دیده و به صورت توده ای بدون درد احساس می‌شود. این ضایعه نیاز به درمان خاصی ندارد و اغلب خود به خود از بین می‌رود اما در بعضی موارد چون با ضایعه بدخیم از نظر ظاهری قابل افتراق نیست، نیاز به نمونه‌برداری و خارج کردن دارد. باید توجه داشت هر توده‌ای که بعد از ضربه ایجاد می‌شود، نکروز چربی نیست. گاهی ضربه عاملی برای دقت بیشتر خانم‌ها به سینه و کشف توده‌هایی می‌شود که از قبل وجود داشته اما به دلیل اینکه درد نداشته از نظر پنهان مانده‌اند بنابراین توده‌هایی که بعد از ضربه کشف می‌شوند، باید تحت بررسی کامل قرار گیرند.

فورا نمونه‌برداری کنید

مطلبی که در مورد تمام توده‌های خوش خیم باید تأکید کرد این است که تشخیص خوش خیم یا بدخیم بودن توده با پزشک متخصص است. اگر پزشک برای تشخیص دقیق، نمونه برداری یا عمل جراحی را توصیه کرد باید در اولین فرصت آن را انجام دهید چون ضرر یک نمونه برداری ساده بسیار کمتر از تشخیص ندادن و به تعویق انداختن درمان یک توده بدخیم (سرطانی) است. به یاد داشته باشید که سرطان سینه قابل درمان است به شرطی که در تشخیص و درمان آن اهمال نکنیم.

وی در پایان به پیشرفت‌های حاصل شده در درمان سرطان پستان و شیمی درمانی و همچنین میزان موفقیت درمان‌ها را مورد اشاره قرار داد و باتاکید بر مقوله امید در بیماران، گفت: با پیشرفت‌های حاصل شده در درمان‌های جراحی زیبایی نیز بیمار می‌تواند به مرحله قبل از بیماری بازگردد.